Początek nowego roku to dobra okazja, by przybliżyć sylwetki patronów 2025 r. Stosowane uchwały podjęły w październiku ub.r. obie izby polskiego parlamentu. Decyzjami Sejmu i Senatu w bieżącym roku patronować nam będą osoby: Olga Boznańska, Franciszek Duszeńko, Wojciech Jerzy Has, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Władysław Stanisław Reymont, Antoni Słonimski gen. Kazimierz Sosnkowski, ks. Józef Tischner, Stefan Żeromski oraz pierwsi królowie Polski: Bolesław Chrobry, Mieszko II, a także bohaterowie z Katynia, Charkowa i Miednoje.
W obecnym roku przypada 160. rocznica urodzin i 85. rocznica śmierci Olgi Boznańskiej (1865-1940). Obrazy tej znakomitej malarki zaliczane są do najważniejszych dzieł modernistycznych w Polsce, wystawia się je w renomowanych muzeach. Boznańska to artystka, która osiągnęła międzynarodowy sukces.
Franciszek Duszeńko (1925-2008) to żołnierz Armii Krajowej i więzień obozów koncentracyjnych; brał czynny udział w odbudowie zniszczonych w czasie wojny obiektów rzeźbiarskich Gdańska. Duszeńko to jeden z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy, autor m.in. monumentalnych pomników w Treblince i na Westerplatte. Setna rocznica urodzin rzeźbiarza jest okazją do przypomnienia jego sylwetki i osiągnięć.
Wojciech Jerzy Has (1925-2000) to czołowy reżyser i scenarzysta, twórca takich filmów jak: Pożegnania, Rękopis znaleziony w Saragossie, Lalka czy Sanatorium pod klepsydrą. W tym roku mija 100. rocznica jego urodzin i 25. rocznica śmierci.
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska (1891-1945)to czołowa polska poetka z rodziny wielkich Kossaków. W tym roku mija 80.rocznica jej śmierci.
Władysław Stanisław Reymont (1867-1925) to znakomity pisarz, którego twórczość ma ogromne znaczenie nie tylko dla polskiej, ale i światowej literatury. W tym roku przypada 100. rocznica śmierci twórcy, który w 1924 r. otrzymał Literacką Nagrodę Nobla za powieść Chłopi.
Antoni Słonimski (1895-1976) to poeta, pisarz, tłumacz i publicysta, prezes Związku Literatów Polskich, który bronił wolności słowa i walczył o prawa materialne artystów. W tym roku mija 130. rocznica jego urodzin.
Kazimierz Sosnkowski (1885-1969) to generał broni, naczelny Wódz Polskich Sil Zbrojnych, a także rzecznik sprawy polskiej w międzynarodowych kręgach. Był bliskim współpracownikiem Józefa Piłsudskiego; krytykował ustępstwa aliantów wobec ZSRR. W tym roku obchodzimy 140. rocznicę urodzin generała.
Ksiądz prof. Józef Tischner (1931-2000) został doceniony jako jeden z najważniejszych polskich filozofów, duchownych i intelektualistów. W tym roku mija 25. rocznica jego śmierci.
Stefan Żeromski (1864-1925) to kolejny twórca literacki, któryzostał wybrany na tegorocznego patrona. Artysta był nie tylko wybitnym pisarzem, ale także patriotą, który działalność społeczną i twórczość literacką poświęcił sprawie niepodległości Polski. W tym roku przypada 100. rocznica jego śmierci.
W obecnym roku mija tysiąc lat od koronacji dwóch pierwszych królów Polski – Bolesława Chrobrego (18.04.1025 r.) i Mieszka II Lamberta (25.12.1025 r.). Ta wyjątkowa rocznica przywołuje pamięć o początkach polskiej państwowości, które stały się fundamentem naszej tożsamości narodowej. Upamiętnienie koronacji pierwszych władców przypomina nie tylko o narodzinach polskiej tradycji, ale także o znaczeniu suwerenności i jedności państwa. Te dwa ważne wydarzenia zapoczątkowały wielowiekową historię Polski.
Rok 2025 został także ogłoszony Rokiem Polskich Bohaterów z Katynia, Charkowa, Miednoje, Bykowni i innych miejsc – ofiar sowieckiego ludobójstwa. W uzasadnieniu uchwały Sejmu podano, że zbrodnia ludobójstwa, której dokonano wiosną 1940 roku, jest bezprzykładnym w historii mordem na przedstawicielach polskiej inteligencji i elit państwowych. Bohaterowie ci przypominają o niezłomności narodu w walce o prawdę i suwerenność, a ich postawa pozostaje inspiracją dla przyszłych pokoleń, by pielęgnować wartości wolności i sprawiedliwości.
Rok 2025 obfituje w wyjątkowych patronów, których życie i działalność mogą nas inspirować. To dobry czas, by bliżej poznać ich sylwetki i zgłębić ich osiągnięcia. Zapraszamy do skorzystania ze zbiorów Miejskiej i Gminnej Biblioteki Publicznej w Tyczynie, gdzie znajdą Państwo wybór literatury poświęconej tegorocznym patronom. Poprzez lekturę wartościowych wydawnictw możemy lepiej zrozumieć wpływ nie tylko tych postaci na historię, kulturę i nasze współczesne życie.
